چکیده :‌
موضوع : بررسی اوضاع سیاسی، تاریخی، اجتماعی، فرهنگی بنی حماد در الجزایر.
حکومت حمادی از سال ۴۱۹ ه.تا ۵۴۷ ادامه داشت و حدود یک قرن و نیم سال توسط مغربی های اصیل به قدرت رسیدند عرصه حکومت آمدند قبل از آن مغرب شاهد حکومت بنی رستم ایاضی بود که تامدت را پایتخت خویش قرار داده بودند و توسط فاطمیون سرنگون شدند دولت حمادی در دوران حکومت مغرب در الجزایر نقش مهمی در گسترش اسلام و زبان عربی داشتند حماد توانست در استقلال و ایجاد دولتی واحد بر بادیس بن مغر پیشی گیرد پس از آن سعی و تلاش فراوانی از خود نشان داد تا این دولت را تشکیل داده و آنرا سازماندهی و بر آن حکومت کند.
نظام حکومتی آنان استبدادی موروثی بود حاکمان خود را از تشکیل دولت و کابینه مشورتی برای اداره امور مملکتی و نظامی محروم نمی ساختند پس از حماد، پسرش قائد و پس از او محسن و… ، عهده‌دار امور حکومتی گشته تا به یحیی بن عزیز که سقوط حمادی ها در زمان او صورت گرفته رسید.
پیروی از ارعاب ، اجبار ، قساوت که پایه‌گذار آن حماد بود باعث عصیان گری بسیاری از قبایل گشته و آنان را با خانوادة حمادی درگیر کرد، آنان به زور ارتش حکومت کرده و گاهی علیه یکدیگر اقدام به کودتا و شورش می کرند.‌

فهرست مطالب
عنوان                                 صفحه
فصل اول: کلیات
پیشینه پژوهش
بیان مسئله
پرسش های پژوهش
اهداف پژوهش
تحلیل منابع تحقیق
فصل دوم : اوضاع جغرافیایی مغرب اوسط به دوران فرمانروایی بین حماد
الف) شهرهای مهم بنی حماد (از دید جغرافیایی تاریخی )‌
۱-    قلعه بنی حماد(پایتخت بنی حماد)‌
۲-     شهرأشیر
۳-     شهر بجایه
ب) کشاورزی دولت بنی حماد
۱-    محصولات کشاورزی
۲-    دامداری و پرورش طیور و غیره
ج)‌اقتصاد و صنایع بین حماد
۱-بازرگانی و دادو ستد (تجارت داخلی و خارجی )‌
۲- استخراج معدن
۳- صنایع دستی
۴- راه های خشکی و دریایی و غیره…
۵- ضرب سکه
۶- صادرات و واردات
فصل سوم :‌اوضاع سیاسی ـ تاریخی دوران بنی حماد
۱-اصل و نسب حمادیون
۲- مؤسس دولت بین حماد
۳- فرمانروایان حمادی
حماد بن بلکین (۴۰۵ ـ ۴۱۹ ـ ه.ق)
قائد بن حماد (۴۱۹‏‏‏ـ ۴۴۶)
محسن بن قائد ( ۴۴۶ ـ ۴۴۷)
بلکین دوم ابن محمد( ۴۴۷ـ ۴۵۴)
ناصرابن علناس  (۴۵۴ ـ ۴۸۱)
منصور ابن ناصر  (۴۸۱ـ۴۹۸)
بادیس بن منصور (۴۹۸ـ ۵۱۵)
یحیی بن عزیر (۵۵۱ـ ۵۴۷)
غلبه موحدون
فصل چهارم :‌اوضاع اجتماعی حمادیان
قومیت ،‌زبان ،‌دین ، مذهب حمادیان
الف)طبقات مردم
اشراف ، بزرگان (فرمانرواـ شاهزادگان ـ وزراء و ….)
تجار و بازرگانان
صاحبان حرف و صنایع
کشاورزان و کارگران
ب) اوضاع اداری دولت بنی حماد
۱-فرمانروایی
۲- وزارت و کتاب
۳-دادگستری
۴- شرطه
۵- حسبه
۶-دیوانهای مهم عصر‌بنی‌حماد‌(عرض ـ مظالم ـ برید ـ اشراف‌و …)‌
۷- بیت المال
۸- خراج و مالیات
فصل پنجم :‌اوضاع فرهنگی بنی حماد
الف ) آموزش و پرورش
۱-نهادهای آموزشی (مسجد ـ مکتب خانه ـ رباط ـ خانقاه و …)
۲-علوم نقلی (قرآن ـ سنت ـ حدیث ـ تفسیرـ فقه و اصول و …)
۳-علوم ادبی (نثر و نظم و ….)
۴-علما و دانشمندان عصر حمادی
ب) آثار و ابنیه دوران حمادیان (مساجد ـ رباط ها ـ پل ها ـ کاخ ها ، … )
چکیده رساله به انگلیسی
عکس ها و نقشه ها و تصاویر
کتابشناسی پایان رساله

   المراجع العربیه

۱-   ابن حمدیس القطی‌(د.سعد شلبی) رساله ما جستیر بدارالعلوم (فی تاریخ الارب) .

۲-  الاستبصار فی عجایب الامصار – وصف مکه و المدینه و مصر و بلاد المغرب – لکتاب مراکشی من کتاب القرن السادس الهجری – نشر و تعلیق د – سعد زغلول عبدالحمید، مطبعه جامعه الاسکندریه سنه ۱۹۵۸م.

۳-   االاسلام (هنری ماسیه) ترجمه بهیج شعبان – منشورات دارعویدات – بیروت.

۴-  الاسلام فی المغرب و الاندلس (لیفی بروفنسان) – ترجمه د –السید عبدالعزیر سالم – نشر مکتبه النهفته المصریه – سلسله الالف کتاب سنته ۱۹۵۶ م.

۵-   الاسلام و الثقافه العربیه ج۱ (جزء الاول) (د. حسن احمد محمود)‌- دارالنهفته المصریه ۱۹۶۳ م.

دانلود فایل