چکیــده

 تحقیق با موضوع سیره عبادی ، سیاسی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) می باشد که به زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) نگاهی گذرا داشته ایم ، در این تحقیق دو بعد از زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) عبادی و سیاسی مورد بررسی قرار گرفته است .

درباره زندگانی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) بسیار کم بحث شده است و اگر بگوییم تا کنون کمتر پژوهشی

 ( البته به روش علمی و جدید ) انجام گرفته است سخن به گزاف نگفته ایم ، سبب این امر کمبود مدارک و اسناد معتبر می باشد مطالعه و تحقیق درباره این بزرگوار بسیار ضروری به نظر می رسد و از اهمیت ویژه برخوردار است ، زیرا کمی تحقیقات پیرامون این پیشوای عالی مقام سبب گنجانیده شدن تصورات و پندارهایی دور از واقعیت در ذهن دوستان و حتی دشمنان آن حضرت گردیده است و این بر عهده ما است که از میان منابع تاریخی و روایات صادره از آن حضرت با سیمای راستین آن امام (عَلیهِ السّلام) آشنا شویم .

به منظور آگاهی بر فعالیت های علی بن الحسین (عَلیهِ السّلام) در طول مدت امامت آن حضرت – از واقعه عاشورا تا شهادت امام – باید نکات زیادی را در نظر گرفت ، زیرا بیشتر دانستنی ها و معلومات راجع به امام از ظهر عاشورا آغاز و با بازگشت از شام به مدینه پایان می پذیرد.

در تحقیق انجام شده از کتاب های تاریخی و روایی و تفسیری استفاده شده و جمع آوری مطالب از طریق فیش برداری بوده است .

در این تحقیق با زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) آشنا شده ایم . نقش امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در کربلا و علل عدم قتل ایشان را دانستیم و نقش برجسته و حساس آن حضرت در اسارات نیز آشکار شود ، اگر امام سجاد (عَلیهِ السّلام) نبود ، عاشورا الان زنده نبود و یک واقعه تاریخی ابتر می ماند ، رسالت خون به عهده پدرش بود و اکنون نوبت اوست که باید پیام و خون شهیدان را به گوش همه تاریخ برساند علی بن الحسین (عَلیهِ السّلام) اکنون یک تنه وارث کارنامه پرعظمت اسلام است . او تنها ، ولی با مسئولیت بس عظیم و مهم . رسالتی با این عظمت ، یکی رهبری اسلام و مسلمین با درنظر گرفتن جو و شرایط آن زمان ، و دیگری پیام خون شهیدان .

در ادامه عبارت های امام سجاد (عَلیهِ السّلام) ذکر شود ، مطالبی نیز در مورد صحیفه سجادیه امام (عَلیهِ السّلام) آوردیم ، کتابی که راهنمای بشر در دوران های مختلف بوده است .

بعد از آن بعد سیاسی ، سیاسی که بعضی ها فکر می کردند امام سجاد (عَلیهِ السّلام) به طور کلی از آنان دور بود اما نمی توانستند که عبادت و زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) عین سیاست آن حضرت است

فصل اول

 بیوگرافی مختصری از زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام):

 این فصل شامل ولادت ، کنیه و القاب ، مادر و همسر و فرزندان و دوران کودکی ، نوجوانی و جوانی امام (عَلیهِ السّلام) می شود . در کل زندگینامه امام سجاد (عَلیهِ السّلام) را به صورت خلاصه ذکر کرده ایم .

فصل دوم

 تبین نقش امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در عاشورا که به برکت امام حسین (عَلیهِ السّلام) به سوی کربلا ، بعد از آن به بیماری امام (عَلیهِ السّلام) که نقش زیادی در زنده ماندن امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در واقعه عاشورا داشت که آن یک تقدیر الهی برای استمرار امامت در جامعه اسلامی بود اشاره کرد . و رنج و مصیبت هایی که امروزه در روز عاشورا بر امام سجاد (عَلیهِ السّلام) وارد شده حضور آن حضرت در قتلگاه پرداختیم .

فصل سوم

 بررسی نقش امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در اسارت :

 در اینجا همراه می شویم با کاروان اسراء و با کاروانسالار آن ، امام سجاد (عَلیهِ السّلام) و با آن بزرگوار منزل به منزل می رویم و حوادث آن دوره را ورق می زنیم . در کوفه شهر مردمان حیله و ریا و در شام در مجلس یزید ، خونخوارترین و ستمکارترین عنصر تاریخ در مدینه شهر رسول خدا ، شهر نور.

فصل چهارم :

 دعا و مناجات امام (عَلیهِ السّلام) بررسی عبادت های امام سجاد (عَلیهِ السّلام) ، بیان خضوع و فروتنی امام سجاد  (عَلیهِ السّلام) و حضور قلب آن حضرت در نماز و بیان نمونه هایی از عبادت های آن حضرت

فصل پنجم

توضیحی پیرامون صحیفه سجادیه :

 همان کتابی که انجیل اهل بیت و زبور آل محمد لقب گرفت . در این فصل ابتدا تعریفی از

صحیفه سجادیه آورده ایم و به شرح های نگاشته شده بر صیحفه و سند و رجال آن پرداختیم و در ادامه امتیازات صحیفه سجادیه را متذکر شده ایم و در نهایت ابعاد صحیفه را ذکر کرده ایم

فصل ششم :

با چه سیاستی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) از عاشورا به نفع اسلام استفاده کرد :

در این فصل به پیام رسانیها و سیاست امام سجاد  (عَلیهِ السّلام) در زنده نگه داشتن یاد عاشورا را

اشاره کردیم . امام به دلیل اینکه واقعه عاشورا از اذهان پاک نشود ، به افشاگری و بیان علل قیام امام حسین  (عَلیهِ السّلام) می پرداخت .

فصل هفتم

 سیاست امام سجاد (عَلیهِ السّلام) با حکومت های وقت :

 امام سجاد (عَلیهِ السّلام) با یزیدبن معاویه بن یزید ، مروان بن حکم ، عبدالملک بن مروان ، ولید بن عبدالملک هم عصر بود . با هریک از این حاکمان و ویژگی های حکومتی آن ها را به صورت جداگانه توضیح دادیم و در مورد واقعه اسفبار حره ، هجوم یزید به مکه و فتنه ابن زبیر و برخورد امام سجاد (عَلیهِ السّلام) با هریک از این ها مطالبی را در این فصل گنجاندیم .

 کلیات

 اهمیت و ضرورت

انسان در طول زندگی خود نیاز های متفاوتی دارد که بعضی از این نیازها بستگی به موقعیت و زمان و حالت بخصوصی دارد . یکی از این نیازها نیاز به علم است . همه انسان ها تشنه آموختن و کسب دانش هستند . انسانی که تشنه آموختن دانش است بهتر است در مسیری حرکت کند که مفید و صحیح باشد . با توجه به اینکه ما در عصری زندگی می کنیم که ادیان و مذاهب مختلفی بوجود آمده اند که هریک خود را بر حق می دانند ، یکی از مسیر های صحیح علم آموزی ، آموختن درباره دین است . و از محور های اساسی در هر دین شناخت رهبر و بزرگان آن دین است که اهمیت بسیار دارد ، زیرا رهبر نمونه کامل برای شناختن یک دین است و با توجه به اینکه ما در کشوری زندگی می کنیم که مذاهب مختلف از جمله مذهب اهل سنت وجود دارد ، درست است که تشیع و تسنن با هم مشترکاتی دارند ، امّا در بعضی موارد از جمله رهبر با یکدیگر اختلاف دارند . که همین اختلاف در رهبر باعث تقابل و ایجاد کشمکش های بین تسنن و شیعه شده است . ما که در حوزه علمیه درس می خوانیم و درس ما علوم دینی است ، وظیفه ما اولاً شناختن دین است و ثانیاً شناساندن دین به دیگران است ، یکی از شاخه های اصلی شناختن بزرگان دین و در رأس آن ائمه می باشد که بتوان در موقع نیاز از آنها در مقابل بد خواهان دفاع کرد .

تحلیل زندگی امامان معصوم علیهم سلام بدون آگاهی از موقعیت اجتماعی آنان و ویژگی های زمان ناممکن می باشد . بر همین اساس است که بعضی بدون آگاهی و یا احیاناً غرض ورزی نظریات نادرستی را میدهند ، از جمله اینکه امام سجاد (عَلیهِ السّلام) را فردی منزوی که در گوشه ای به عبادت فردی اشتغال داشته و به دور از مسایل اجتماعی و سیاسی معرفی می نمایند ؛ که این بزرگترین جفا بر امام همام می باشد و یا در تعبیرات خود از امام سجاد (عَلیهِ السّلام) به عنوان امام بیمار یاد می کنند . با عنایت خداوند سعی کردیم در این پایان نامه به ابعادی هرچند ناچیز از زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) اشاره کنیم .

فهـرست مطالـب

عنوان                                                                         صفحه
تقدیم ………………………………………………………………………………………………………………..    ج
تقدیر و تشکر ……………………………………………………………………………………………………………    د
چکیده ………………………………………………………………………………………………………………..    هـ
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………    ۱
کلیات …………………………………………………………………………………………………………….    ۴
فصـــل اول: امام سجاد (عَلیهِ السّلام) و عاشورا
بخش اول : بیوگرافی مختصری از زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام)     ۱۵
ولادت علی بن الحسین (عَلیهِ السّلام)………………………………………………………………………….    ۱۵
نام گذاری امام سجاد (عَلیهِ السّلام)…………………………………………………………………………….    ۱۶
کنیه و القاب امام سجاد (عَلیهِ السّلام)…………………………………………………………………………    ۱۷
دوران کودکی ……………………………………………………………………………………………    ۱۹
دوران نوجوانی ………………………………………………………………………………………..    ۲۰
مادر امام سجاد (عَلیهِ السّلام)………………………………………………………………………………….    ۲۲
همسر و فرزندان امام (عَلیهِ السّلام)………………………………………………………………………………    ۲۴
قیام زید …………………………………………………………………………………………………       ۲۵
شهادت امام سجاد (عَلیهِ السّلام)……………………………………………………………………………..    ۲۷
بخش دوم : بررسی نقش امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در عاشورا …………………………………       ۲۸
حرکت امام حسین (عَلیهِ السّلام) از مدینه …………………………………………………………..       ۲۸
بیماری امام سجاد (عَلیهِ السّلام)……………………………………………………………………          ۳۰
عدم توان مبارزه ……………………………………………………………………………………………..        ۳۱
نشانه های جهاد در سیره امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در عاشورا …………………………………..        ۳۲
علل عدم قتل امام (عَلیهِ السّلام)………………………………………………………………….         ۳۵
حضور در قتلگاه …………………………………………………………………………………………..     ۳۵
فصــل دوم: امام سجاد (عَلیهِ السّلام) و کاروان اسراء
تبیین نقش امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در اسارت ………………………………………………………………….         ۳۸
ورود اسراء به کوفه ………………………………………………………………………………………………
۳۸
امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در مجلس یزید …………………………………………………………………………….         ۴۳
خطبه امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در مسجد اموی …………………………………………………………………        ۴۵
خواب دیدن همسر یزید و نجات اهل بیت (عَلیهِ السّلام) از شام ………………………………………..        ۵۱
بازگشت به مدینه …………………………………………………………………………………………………         ۵۲
خطبه امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در مدینه ……………………………………………………………………………          ۵۴

فصـــل  سوم: عبادت و امام سجاد (عَلیهِ السّلام)
بخش اول : دعا و مناجات امام (عَلیهِ السّلام) ……………………………………………………………..          ۵۹
عبادت امام سجاد (عَلیهِ السّلام)…………………………………………………………………………………          ۵۹
امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در محراب عبادت و معنویت ……………………………………………….          ۶۰
نماز امام سجاد (عَلیهِ السّلام) ابلاغگر پیام شهیدان………………………………………………………          ۶۳
علی بن الحسین سید الساجدین ………………………………………………………………………………….           ۶۳
امام سجاد (عَلیهِ السّلام) و عبادت ……………………………………………………………………………….           ۶۵
عبادت و آتش …………………………………………………………………………………………………..           ۶۷
سقوط فرزند در چاه ……………………………………………………………………………………………………..           ۶۷
امام و عبدالملک سروان ………………………………………………………………………………………………..           ۶۷
امام در مسجد کوفه ………………………………………………………………………………………………………          ۶۹
بخش دوم : صحیفه سجادیه ……………………………………………………………………………………………           ۷۰
تعریفی از صحیفه سجادیه ………………………………………………………………………………………..           ۷۰
شرح صحیفه سجادیه ………………………………………………………………………………………………..            ۷۳
سند و رجال صحیفه سجادیه ……………………………………………………………………………………            ۷۴
ابعاد صحیفه …………………………………………………………………………………………………….            ۸۳

فصــل چهارم: سیاست و امام سجاد (عَلیهِ السّلام)
بخش اول : با چه سیاستی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) از عاشورا به نفع اسلام استفاده کرد     ۹۰
مقدمه …………………………………………………………………………………………………………….
۹۰
زنده نگه داشتن یاد و خاطره عاشورا …………………………………………………………………………..            ۹۰
جهاد در لباس اسارت ……………………………………………………………………………………….           ۹۳
افشاگریها …………………………………………………………………………………………………………..           ۹۴
بیان علل ………………………………………………………………………………………………………..            ۹۵
بخش دوم : سیاست و برخورد امام سجاد(عَلیهِ السّلام)با حکومت های وقت ……….            ۹۶
برنامه سیاسی کوتاه مدت …………………………………………………………………………………………            ۹۶
زندگی امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در خلافت یزید ……………………………………………………..      ۹۹
واقعه اسفبار حرّه ………………………………………………………………………………………………………    ۹۹
امام سجاد (عَلیهِ السّلام) در واقعه حرّه …………………………………………………………………….    ۱۰۳
تحلیلهای نادرست …………………………………………………………………………………………………….    ۱۰۵
یزید و هجوم به مکه …………………………………………………………………………………………………    ۱۱۰
دوران معاویه بن یزید ………………………………………………………………………………………………..    ۱۰۵
دوران مروان بن حکم ……………………………………………………………………………………………….    ۱۱۷
انحطاط دینی و سیاسی مردم ………………………………………………………………………………….      ۱۱۹
دوران حکومت سیاه عبدالملک …………………………………………………………………………………    ۱۲۰
برخوردهای امام سجاد (عَلیهِ السّلام) با عبدالملک …………………………………………………..    ۱۲۲
دوران ولید بن عبدالملک ………………………………………………………………………………………….    ۱۲۴
شیوه امام در افشاگری علیه حاکمان ناصالح ……………………………………………………………      ۱۲۵
نتایج ……………………………………………………………………………………………………….    ۱۲۸
پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………    ۱۳۴
فهرست منابع و ماخذ …………………………………………………………………………………………..    ۱۳۶

دانلود کنید